Lech z najciekawszą sytuacją, choć na ten moment poza pucharami 2023/24
Po finale Pucharu Gruzji, rozegranym 7 grudnia, wszystkie rozgrywki w Europie, toczone systemem wiosna-jesień w sezonie 2022, zostały zakończone. To idealny moment na rozstawienia sezonu 2023/24.
Początkowo ten wpis miał ukazać się po zakończeniu mistrzostw świata. Skoro jednak nawet PZPN był w stanie przeprowadzić losowanie ćwierćfinałów Pucharu Polski przed zapowiadanym terminem, to i tutaj było to możliwe z rozstawieniami.
Jak zwykle polecam najpierw zapoznanie się ze schematem, powstałym na podstawie aktualnych tabel ligowych w Europie. Oprócz sezonu 2023/24, zaktualizowany został prowizoryczny schemat sezonu 2024/25, rozgrywanego według innych zasad. Są tam podstawione te same zespoły, co w sezonie 2023/24.
Lech Poznań – 13,000
Jego sytuacja jest najbardziej interesująca. Po pierwsze, wciąż ma szansę na zwiększenie swojego współczynnika, choć wiąże się to z koniecznością punktowania w 1/8 finału LKE (za 1/16 nie dostanie punktów). Po drugie, ma niewyjaśnioną sytuację w dwóch kluczowych rundach – II rundzie el. LM i IV rundzie el. LKE.
ROZSTAWIENI | |||||||
# | Aktualny lider | Kraj | Ranking | Słabszy/lepszy zespół | Ranking | Kolejka | Różnica |
1 | Dinamo Zagrzeb | Cro | 55,000 | Hajduk (2.) | 9,000 | 17/36 | 6 pkt |
2 | Fenerbahçe | Tur | 28,000 | Adana Demirspor (2.) | 6,220 | 13/36 | 5 pkt |
3 | Ferencváros | Hun | 27,000 | Kecskemét (2.) | 4,125 | 16/33 | 8 pkt |
4 | Qarabaǧ | Aze | 25,000 | Sabah (2.) | 3,225 | 16/36 | 5 pkt |
5 | Molde | Nor | 24,000 | liga zakończona | |||
6 | Slovan Bratysława | Svk | 22,500 | DAC (2.) | 8,500 | 18/32 | 3 pkt |
7 | Viktoria Pilzno | Cze | 22,000 | Sigma (4.) | 5,810 | 16/35 | 15 pkt |
8 | Sheriff | Mda | 19,500 | Petrocub (2.) | 6,500 | 14/24 | 0 pkt |
9 | Astana | Kaz | 14,000 | liga zakończona | |||
10 | Lech (6.) | Pol | 13,000 | ||||
NIEROZSTAWIENI | |||||||
# | Aktualny lider | Kraj | Ranking | Słabszy/lepszy zespół | Ranking | Kolejka | Różnica |
11 | Maccabi Hajfa | Isr | 13,000 | Maccabi Tel Awiw (2.) | 24,000 | 13/36 | 4 pkt |
12 | CSKA Sofia | Bul | 13,000 | Łudogorec (2.) | 21,000 | 18/35 | 1 pkt |
13 | Žalgiris Wilno | Ltu | 11,000 | liga zakończona | |||
14 | HJK | Fin | 11,000 | liga zakończona | |||
15 | Flora Tallinn | Est | 10,500 | liga zakończona | |||
16 | Dudelange | Lux | 10,000 | wszystkie kluby mają niższy ranking | |||
17 | Shamrock Rovers | Irl | 9,000 | liga zakończona | |||
18 | TNS | Wal | 9,000 | wszystkie kluby mają niższy ranking | |||
19 | Olimpija Ljubljana | Svn | 9,000 | wszystkie kluby mają niższy ranking | |||
20 | Nordsjælland | Den | 5,525 | København (3.) | 40,500 | 17/32 | 8 pkt |
ZESPOŁY Z I RUNDY | |||||||
# | Aktualny lider | Kraj | Ranking | Słabszy/lepszy zespół | Ranking | Kolejka | Różnica |
Pafos | Cyp | 4,775 | APOEL (2.) | 14,500 | 13/36 | 1 pkt | |
Farul | Rou | 4,050 | CFR Cluj (2.) | 27,500 | 18/40 | 4 pkt |
W tabeli zastosowane są te same założenia, co na schemacie, czyli brak przesunięć, oprócz tych związanych z utrzymaniem zawieszenia klubów rosyjskich. Dlatego nie ma tu mistrza Grecji, który w takich okolicznościach byłby przesunięty do III rundy. To samo może spotkać mistrza Czech, jeżeli Ligę Mistrzów wygra odpowiedni zespół (zakwalifikowany do fazy grupowej LM przez ligę), a jest na to duża szansa.
Aktualnie jest pięć lig, w których lider może zmienić się na niekorzyść Lecha, a także siedem, w których możliwa jest korzystna zmiana. Po sytuacji w lidze czeskiej widać, że przesunięcie mistrza tego kraju byłoby szczególnie ważne, bo całe podium zajmują drużyny wyżej notowane od Lecha. Ewentualnie możliwe jest wyprzedzenie Sparty Praga (14,000), do czego wystarczy jeden punkt w 1/8 finału LKE, ale wciąż nie rozwiązałoby to problemu Viktorii i Slavii.
Nietypowym przypadkiem jest liga mołdawska. Zakończył się tam sezon zasadniczy, a do drugiej części rozgrywek zespoły przystępują z wyzerowanym dorobkiem punktowym. Nie powinno to przeszkodzić Sheriffowi w wygraniu ligi, ale w tabeli wszyscy startują z tego samego pułapu. Dlatego na potrzeby rozstawień zastosowana jest tabela sezonu zasadniczego.
Nowy system rozgrywek ligowych w 🇲🇩 od sezonu 2022/23:
— Jan Sikorski (@JS_rankingUEFA) March 15, 2022
8 zespołów gra sezon zasadniczy (14 kolejek) ➡️
top 6 gra w rundzie finałowej (10 kolejek). Po sezonie zasadniczym dorobek punktowy będzie… wyzerowany.
Dwa ostatnie zespoły grają z czołowymi zespołami II ligi o utrzymanie.
Mimo że jest więcej szans na korzystne zmiany niż ryzyk niekorzystnych, bardziej zajmowałbym się np. Bułgarią, Rumunią czy Cyprem niż Słowacją, Azerbejdżanem lub Turcją. Najlepiej byłoby zaś, aby Lech rzeczywiście zdobył ten jeden punkt. Sytuacji w Czechach pewnie to nie pomoże, ale pozwoli wyprzedzić Astanę i to już byłaby pewność awansu o jedno miejsce w rozstawieniu.
Oczywiście powinienem zacząć od tego, że aktualnie Lech jest bardzo daleko od zdobycia mistrzostwa Polski. Prawdopodobnie w Kazachstanie czy Izraelu w tej chwili właśnie to jest podstawą do liczenia możliwego rozstawienia Astany czy Maccabi Hajfa. Z naszej perspektywy może to być kolejny sezon, w którym wysoki współczynnik nie zostanie wykorzystany, choć jest to jeszcze możliwe w LKE.
Tam jednak sytuacja jest trudna. Lech powinien być bez większego problemu rozstawiony w III rundzie el. LKE. Natomiast aktualnie w IV rundzie znajduje się dużo wyżej notowanych zespołów. Tutaj już wyprzedzenie Sparty mogłoby mieć większe znaczenie.
Rzut oka na schemat i można wytypować kilka zespołów, które trafiłyby do eliminacji LM albo wręcz przeciwnie, nie zajęły miejsc pucharowych. Tutaj Lechowi odpowiadałyby odwrotne założenia niż te powyżej, czyli np. korzystne byłoby mistrzostwo Łudogorca czy CFR Cluj. Dodatkowo na krawędzi mogą być Rapid Wiedeń, Gent, PAOK, a nawet Basel. To jedna z podstaw tego, aby Lech mógł w ogóle myśleć o rozstawieniu. Drugą jest wyprzedzenie kilku zespołów, oprócz Sparty mogłyby to być APOEL i BATE, choć wymaga to dwóch punktów w 1/8 finału. Trzecia to liczenie na odpadnięcie wyżej notowanych zespołów w II rundzie (odpadnięcia w III nie mają wpływu na rozstawienie z uwagi na terminy losowań). Aktualnie jest w niej 14 takich zespołów.
W fazie grupowej LKE Lech mógłby liczyć na trzeci, a być może i drugi koszyk, co byłoby kolejnym postępem w stosunku do obecnego sezonu (czwarty koszyk). Istnieje ryzyko, że Lech nie wykorzysta swojego współczynnika do rozstawienia w II rundzie el. LM, a w IV rundzie el. LKE może trochę zabraknąć. Tak to wygląda obecnie, na wstępnym etapie sezonu, ale i tak jest znacząca poprawa w stosunku do tego, co było kilka miesięcy temu.
Legia Warszawa – 11,000
Wydaje się, że obecnie to jedyny zespół, który może jeszcze zagrozić Rakowowi w walce o mistrzostwo, choć też ma pokaźną stratę. W każdym razie szanse na to są większe niż w przypadku Lecha, ale za to gorzej jest z możliwym rozstawieniem w II rundzie el. LM. W IV rundzie el. LKE raczej też nie będzie można na to liczyć.
ROZSTAWIENI | |||||||
# | Aktualny lider | Kraj | Ranking | Słabszy/lepszy zespół | Ranking | Kolejka | Różnica |
1 | Dinamo Zagrzeb | Cro | 55,000 | Hajduk (2.) | 9,000 | 17/36 | 6 pkt |
2 | Fenerbahçe | Tur | 28,000 | Adana Demirspor (2.) | 6,220 | 13/36 | 5 pkt |
3 | Ferencváros | Hun | 27,000 | Kecskemét (2.) | 4,125 | 16/33 | 8 pkt |
4 | Qarabaǧ | Aze | 25,000 | Sabah (2.) | 3,225 | 16/36 | 5 pkt |
5 | Molde | Nor | 24,000 | liga zakończona | |||
6 | Slovan Bratysława | Svk | 22,500 | DAC (2.) | 8,500 | 18/32 | 3 pkt |
7 | Viktoria Pilzno | Cze | 22,000 | Sigma (4.) | 5,810 | 16/35 | 15 pkt |
8 | Sheriff | Mda | 19,500 | Petrocub (2.) | 6,500 | 14/24 | 0 pkt |
9 | Astana | Kaz | 14,000 | liga zakończona | |||
10 | Maccabi Hajfa | Isr | 13,000 | Hapoel Jerozolima (4.) | 5,000 | 13/36 | 10 pkt |
NIEROZSTAWIENI | |||||||
# | Aktualny lider | Kraj | Ranking | Słabszy/lepszy zespół | Ranking | Kolejka | Różnica |
11 | CSKA Sofia | Bul | 13,000 | CSKA 1948 Sofia (3.) | 3,900 | 18/35 | 8 pkt |
12 | Žalgiris Wilno | Ltu | 11,000 | liga zakończona | |||
13 | HJK | Fin | 11,000 | liga zakończona | |||
14 | Legia (2.) | Pol | 11,000 | ||||
15 | Flora Tallinn | Est | 10,500 | liga zakończona | |||
16 | Dudelange | Lux | 10,000 | wszystkie kluby mają niższy ranking | |||
17 | Shamrock Rovers | Irl | 9,000 | liga zakończona | |||
18 | TNS | Wal | 9,000 | wszystkie kluby mają niższy ranking | |||
19 | Olimpija Ljubljana | Svn | 9,000 | wszystkie kluby mają niższy ranking | |||
20 | Nordsjælland | Den | 5,525 | København (3.) | 40,500 | 17/32 | 8 pkt |
ZESPOŁY Z I RUNDY | |||||||
# | Aktualny lider | Kraj | Ranking | Słabszy/lepszy zespół | Ranking | Kolejka | Różnica |
Pafos | Cyp | 4,775 | APOEL (2.) | 14,500 | 13/36 | 1 pkt | |
Farul | Rou | 4,050 | CFR Cluj (2.) | 27,500 | 18/40 | 4 pkt |
Realne szanse Legii na rozstawienie zostały prawdopodobnie zaprzepaszczone po rozstrzygnięciach w ligach rozgrywanych systemem wiosna-jesień oraz po meczach fazy grupowej europejskich pucharów. W tym pierwszym przypadku chodzi o mistrzostwo Kazachstanu, które zdobyła Astana, choć bliskie tytułu było Aktobe (2,525), liderujące pod koniec rozgrywek. Nie pomogło także mistrzostwo HJK, choć w Finlandii walczył o nie także KuPS (9,500). Gwoździem do trumny był natomiast punkt Žalgirisu zdobyty z FC Basel w piątej kolejce fazy grupowej LKE.
Gdyby Legia była o te dwie-trzy pozycje wyżej, być może mogłaby się jeszcze łudzić. Zamiast tego, z 10 miejsc rozstawionych, już cztery byłyby zajęte. Oczywiście jest jeszcze możliwość zmiany w kilku miejscach, ale potrzeba aż czterech takich zmian naraz (trzech, jeżeli mistrz Czech zostanie przesunięty). Jednak wciąż obawiam się, że zmiany, jeśli już, to zajdą nie tam gdzie trzeba, czyli np. na Cyprze lub w Rumunii.
W przypadku tej tabeli zastanawiająca może być Bułgaria. Mianowicie ma znaczenie, który zespół CSKA Sofia zdobędzie mistrzostwo. Pewnie i tak zostaną one pogodzone przez Łudogorca, tym niemniej zespołem, który w ostatnich kilku latach dwa razy występował w fazie grupowej, jest ten bez daty w nazwie. Ten drugi nie grał w pucharach w ostatnich pięciu sezonach i ma współczynnik bazowy Bułgarii.
W LKE sytuacja jest tak zła, że niestety bardziej zasadne wydaje się skupienie na III, a nie na IV rundzie eliminacji. Aktualnie Legia ma margines kilku miejsc nad pierwszym nierozstawionym. Prawdopodobny jest jednak spadek o dwa miejsca. Wystarczy, że kluby portugalskie zdobędą do rankingu krajowego co najmniej 1,583 punktu, co przełoży się na to, że ich najsłabsze kluby będą mieć współczynnik ponad 11,000 (wzrost o 0,317 z obecnego 10,743). Jedynymi innymi zespołami, które mogą jeszcze wyprzedzić Legię w tym sezonie, są AEK Larnaka i Dnipro-1.
W IV rundzie sytuacja Legii nie jest aż tak dużo gorsza od Lecha, bo między nimi są obecnie tylko dwa zespoły – Twente i FCSB. Jednak jeśli dodamy jeszcze te dwa portugalskie, zrobią się cztery miejsca różnicy, a Lech będzie mógł jeszcze poprawić swoją sytuację, podczas gdy Legia pozostanie z tym samym współczynnikiem.
Dlatego prawdopodobnie w temacie rozstawienia Legii zbyt wiele się nie wydarzy. Dużo brakuje do rozstawienia w kluczowej II rundzie el. LM i IV rundzie el. LKE, za to w III rundzie el. LKE wciąż sytuacja jest stosunkowo bezpieczna, nawet mimo klubów portugalskich i AEK-u.
Raków Częstochowa – 5,000
W przypadku tego zespołu powoli mają miejsce przymiarki do eliminacji LM. Ja zrobię to pod kątem rozstawienia, choć mistrzostwo nie jest jeszcze pewne. Potraktuję go po prostu tak samo, jak każdy inny klub, czyli do tej pory Lecha i Legię. Tu mowa oczywiście o rozstawieniu w I rundzie el. LM, bo w II nie ma na to żadnych szans (chyba że wyeliminuje odpowiednio wysoko notowany zespół w I rundzie).
ROZSTAWIENI | |||||||
# | Aktualny lider | Kraj | Ranking | Słabszy/lepszy zespół | Ranking | Kolejka | Różnica |
1 | Fenerbahçe | Tur | 28,000 | wszystkie kluby mają wyższy ranking | |||
2 | Ferencváros | Hun | 27,000 | Kecskemét (2.) | 4,125 | 16/33 | 8 pkt |
3 | Qarabaǧ | Aze | 25,000 | Sabah (2.) | 3,225 | 16/36 | 5 pkt |
4 | Slovan Bratysława | Svk | 22,500 | Podbrezová (4.) | 3,850 | 18/32 | 12 pkt |
5 | Sheriff | Mda | 19,500 | Zimbru (3.) | 2,350 | 14/24 | 0 pkt |
6 | Astana | Kaz | 14,000 | liga zakończona | |||
7 | Maccabi Hajfa | Isr | 13,000 | Hapoel Jerozolima (4.) | 5,000 | 13/36 | 10 pkt |
8 | CSKA Sofia | Bul | 13,000 | CSKA 1948 Sofia (3.) | 3,900 | 18/35 | 8 pkt |
9 | Žalgiris Wilno | Ltu | 11,000 | liga zakończona | |||
10 | HJK | Fin | 11,000 | liga zakończona | |||
11 | Flora Tallinn | Est | 10,500 | liga zakończona | |||
12 | Dudelange | Lux | 10,000 | Swift (2.) | 1,800 | 14/30 | 1 pkt |
13 | Shamrock Rovers | Irl | 9,000 | liga zakończona | |||
14 | TNS | Wal | 9,000 | Bala Town (3.) | 4,000 | 15/32 | 14 pkt |
15 | Olimpija Ljubljana | Svn | 9,000 | Koper (2.) | 2,500 | 19/36 | 13 pkt |
16 | Zrinjski | Bih | 8,500 | Široki Brijeg (2.) | 3,000 | 19/33 | 3 pkt |
NIEROZSTAWIENI | |||||||
# | Aktualny lider | Kraj | Ranking | Słabszy/lepszy zespół | Ranking | Kolejka | Różnica |
17 | Lincoln | Gib | 8,500 | Europa FC (2.) | 5,000 | 8/20 | 0 pkt |
18 | Szachtior Soligorsk | Blr | 8,000 | liga zakończona | |||
19 | KI Klaksvik | Fro | 8,000 | liga zakończona | |||
20 | zwycięzca rundy wstępnej | Mne Isl And Smr |
7,500 | co najmniej 6,000 (Breiðablik) | |||
21 | Dinamo Tbilisi | Geo | 7,500 | liga zakończona | |||
22 | Drita | Kos | 6,500 | Ballkani (2.) | 3,000 | 18/36 | 1 pkt |
23 | Raków | Pol | 5,000 | ||||
24 | Pafos | Cyp | 4,775 | APOEL (2.) | 14,500 | 13/36 | 1 pkt |
25 | Häcken | Swe | 4,750 | liga zakończona | |||
26 | Farul | Rou | 4,050 | CFR Cluj (2.) | 27,500 | 18/40 | 4 pkt |
27 | KF Tirana | Alb | 4,000 | KF Laçi (2.) | 7,500 | 12/36 | 8 pkt |
28 | Valmiera | Lva | 3,500 | liga zakończona | |||
29 | Larne | Nir | 3,000 | Linfield (3.) | 8,500 | 18/38 | 5 pkt |
30 | Urartu | Arm | 3,000 | Ararat-Armenia (2.) | 6,500 | 19/36 | 4 pkt |
31 | Ħamrun | Mlt | 2,500 | Hibernians FC (2.) | 6,500 | 12/26 | 7 pkt |
32 | Struga | Mkd | 1,100 | Shkupi (2.) | 7,000 | 15/33 | 5 pkt |
Przy założeniu zawieszenia klubów rosyjskich z I rundy do II przesunięci byliby mistrzowie Danii i Chorwacji. Ewentualnie może to spotkać także mistrzów Turcji i Cypru (założenie związane ze zdobywcą LM).
Jest już aż 10 zespołów wyżej notowanych od Rakowa, pewnych udziału w tej rundzie. Nawet jeżeli mistrz Turcji byłby przesunięty, to korzystne byłoby to tylko wtedy, gdyby mistrz Cypru także byłby wyżej notowany, a na razie nie jest.
W obecnej sytuacji Raków praktycznie nie może liczyć na rozstawienie. Oprócz tych 10 zespołów są jeszcze takie ligi jak słowacka, izraelska, walijska czy słoweńska, gdzie niżej notowane zespoły mają dwucyfrowe straty do lidera. Potrzeba awansu w tym zestawieniu aż o siedem pozycji. Można sobie wyobrazić zmiany w Kosowie, Gibraltarze, Bośni i Luksemburgu, ale to będą łącznie tylko cztery. Nie mogłoby się obyć bez sensacji, jak na Słowacji, w Mołdawii czy w Azerbejdżanie. Tam różnice punktowe są niewielkie lub żadne, ale aktualnie liderujące zespoły to wielcy faworyci i bardzo rzadko wypuszczają trofeum z rąk.
Wysokie współczynniki klubów aktualnie widniejących w eliminacjach LKE robią swoje także w przypadku Rakowa. Aktualny układ raczej wyklucza rozstawienie tego klubu w II rundzie. Zaszkodziły dodatkowo punkty zdobyte przez Dinamo Zagrzeb i Olympiakos, bo najniżej notowane kluby z ich krajów są teraz wyżej notowane niż Raków, mimo tego, że faza grupowa nie była udana dla ich flagowych zespołów. Aktualna strata do miejsca rozstawionego jest tak duża, że nawet przy tak długim czasie do końca sezonu może nie dokonać się aż tyle korzystnych zmian. Dla Rakowa niewątpliwie lepszy byłby udział w eliminacjach LM i próba zbudowania współczynnika tą drogą.
Pozostałe polskie kluby – 3,700
Nie mają szans na rozstawienie w żadnej rundzie, w której będą startować. Chciałbym to nawet jakoś rozpisać, ale nie ma jak. W I rundzie el. LM będzie co najmniej 17 wyżej notowanych zespołów, a rozstawionych będzie, przy obecnych warunkach, 16. Realnie mistrz Polski z takim współczynnikiem plasowałby się pod koniec stawki. Tak samo będzie w II rundzie el. LKE. Trzeba pamiętać, że co najmniej jeden taki zespół zobaczymy w pucharach w przyszłym sezonie. Według stanu aktualnego są dwa – Pogoń i Widzew.
Podsumowanie
Gorzej niż w bieżącym sezonie raczej nie będzie, jeśli chodzi o rozstawienia. Wystarczy, że Legia lub Lech zagra w pucharach, a już będziemy mogli mówić o rozstawieniu w co najmniej jednej rundzie, albo w większej ich liczbie. Oczywiście idealnym scenariuszem byłoby, gdyby w eliminacjach zagrały oba te kluby. Raków z kolei nie ma jeszcze na tyle wysokiego współczynnika, aby nie obawiać się powtórki scenariusza w eliminacjach LKE. Regularnie odpadając w IV rundzie można go zbudować, ale to długotrwały proces. Być może w przyszłym roku Raków wreszcie trafi na drogę na skróty i będziemy mieli aż trzy zespoły z dwucyfrową liczbą punktów w rankingu klubowym.
To jednak wciąż nie są zadowalające poziomy. Żaden polski zespół nie może być pewny rozstawienia w kluczowych rundach. Od sezonu 2024/25 te poziomy się zmienią, m.in. stąd podgląd tej zmiany formatu na schemacie. Przed Lechem, Legią i Rakowem ważny sezon, w którym trzeba jak najmocniej poprawić swoją pozycję wyjściową przed 2024 rokiem. W tej sytuacji, gdyby to właśnie te trzy zespoły walczyły w przyszłorocznych eliminacjach, los czwartego klubu mógłby wydawać się nie aż tak istotny. Jednak przez dbałość o szczegóły, nie można zaniedbać takiego klubu, nawet jeżeli nie będzie wobec niego większych oczekiwań. Zbyt dużo jest jeszcze do odbudowania, aby lekceważyć jakiekolwiek punkty.
Bardzo ciekawa analiza 🙂