Próba odbudowy rozstawienia – odcinek kolejny

Druga część podsumowania, a tak naprawdę przegląd rankingu klubowego pod kątem fazy grupowej i następnego sezonu.

Legia Warszawa – 11,000

Q2 LM	Poz.	Klub	Kraj	2022/23	Ranking
1	30	Dinamo Zagrzeb	Cro	4	52,000
2	31	Slavia Praga	Cze	2,5	48,500
3	38	Olympiakos Pireus	Gre	3	39,000
4	40	København	Den	4	37,500
5	48	Galatasaray	Tur	0	31,500
6	55	Malmö	Swe	3	25,500
	56	PAOK	Gre	1,5	25,000
7	59	Maccabi Tel Awiw	Isr	2,5	24,000
	64	Viktoria Pilzno	Cze	4	22,000
8	65	Qarabaǧ	Aze	3	22,000
9	66	CFR Cluj	Rou	2,5	22,000
10	68	Molde	Nor	2,5	21,500
	69	İstanbul Başakşehir	Tur	2,5	21,500
	71	Midtjylland	Den	3	20,500
	72	Bodø/Glimt	Nor	3	20,000
11	75	Łudogorec	Bul	3	19,000
12	77	Sheriff	Mda	3	18,500
13	80	Ferencváros	Hun	3	18,000
	86	Fenerbahçe	Tur	3	16,000
14	93	Slovan Bratysława	Svk	2,5	15,000
15	94	BATE	Blr	1,5	15,000
16	95	APOEL	Cyp	2,5	14,500
	96	Sparta Praga	Cze	1,5	14,000
17	97	Astana	Kaz	1,5	14,000
	98	Beşiktaş	Tur	0	14,000
	102	Hapoel Beer Szewa	Isr	2,5	13,500
	103	Apollon Limassol	Cyp	2,5	13,500
	105	CSKA Sofia	Bul	2,5	13,000
	106	Fehérvár	Hun	2,5	12,500
	109	Jablonec	Cze	0	12,000
	110	Rijeka	Cro	1,5	11,500
	111	Maccabi Hajfa	Isr	4	11,000
18	112	HJK	Fin	3	11,000
	113	FCSB	Rou	2,5	11,000
19	115	Legia	Pol	0	11,000
	126	Omonia	Cyp	3	10,000
	135	Žalgiris Wilno	Ltu	2,5	9,500
	145	AEK Larnaka	Cyp	3	9,000
	147	Shamrock Rovers	Irl	2,5	9,000
	154	Trabzonspor	Tur	3	8,500
	185	RFS	Lva	2,5	6,500
	187	Pjunik	Arm	2,5	6,500
	199	Djurgården	Swe	2,5	6,000
	221	Slovácko	Cze	2,5	5,310
	256	Silkeborg	Den	2,5	4,925
	353	Ballkani	Kos	2,5	2,500

Legia jest bardzo bliska zapewnionego rozstawienia w I rundzie eliminacji LM. Wystarczy, aby z grona: Žalgiris, Shamrock Rovers, RFS, Pjunik, Ballkani wyprzedził ją maksymalnie jeden zespół. Nawet gdyby stało się inaczej, w każdej z 17 lig mistrzem musiałby być klub z wyższym współczynnikiem. Dlatego można od razu przejść do II rundy.

Tu sytuacja jest odwrotna, to znaczy rozstawienie Legii w II rundzie jest mało prawdopodobne. W aż 18 krajach jest co najmniej jeden klub z wyższym współczynnikiem. Jeżeli wyprzedzi ją któryś z wymienionych wcześniej pięciu klubów, ta liczba się zwiększy. W tej rundzie rozstawionych jest 10 zespołów, więc widać, jak wiele brakuje w najbardziej pesymistycznym scenariuszu.

Aby Legia była rozstawiona, musiałoby jednocześnie wydarzyć się kilka rzeczy:

1. Zdobywca LM musiałby zakwalifikować się do fazy grupowej LM przez ligę. Dzięki temu w II rundzie w wyniku przesunięć nie uczestniczyłby mistrz Grecji,
2. Przydałoby się utrzymanie zawieszenia Rosji i zastosowanie tych samych zasad, co w tym sezonie. Wtedy w II rundzie nie byłoby także mistrza Czech,
3. Wymienione wcześniej kluby nie wyprzedzają Legii w rankingu klubowym,
4. Następnie pozostaje liczenie na odpowiednich mistrzów w 16 ligach. Do rozstawienia potrzeba byłoby co najmniej 6 mistrzów z niższym współczynnikiem niż Legia.

W większości lig sezon dopiero się rozpoczął, więc na razie szans na korzystne rozstrzygnięcia możemy szukać w ligach grających systemem wiosna-jesień:

• Szwecja – tu jest duża szansa, bo Malmö traci do lidera 11 punktów na 9 meczów przed końcem. Jeżeli Djurgården nie zanotuje znakomitych wyników w fazie grupowej LKE (co najmniej 8 punktów rankingowych), a w lidze nie wyprzedzi Häcken, będzie to korzystne rozstrzygnięcie dla Legii.
• Norwegia – Molde pokonało wczoraj Bodø/Glimt i jest bardzo blisko mistrzostwa (10 punktów przewagi nad niżej notowanym Lillestrøm na 9 meczów przed końcem). Tutaj raczej nie ma na co liczyć.
• Białoruś – liderem jest Szachtior Soligorsk, ale stawka jest bardzo wyrównana i mistrzem może zostać jeden z kilku zespołów. Legię interesowałby triumf każdego poza BATE.
• Kazachstan – na 9 meczów przed końcem Astana traci 4 punkty do Aktobe. Sytuacja jest korzystna, ale wciąż daleka od rozstrzygnięcia.
• Finlandia – na kolejkę przed końcem sezonu zasadniczego liderem jest KuPS, ale HJK gra swój mecz jutro. W grze o mistrzostwo jest także Honka.
• Litwa – Žalgiris jest liderem mimo kilku meczów zaległych. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że i w tym roku wygra ligę, więc istotne będzie, aby nie wyprzedził Legii w rankingu klubowym. Do tego potrzebuje co najmniej 4 punktów.
• Irlandia – sytuacja trochę podobna do tej na Litwie. Shamrock Rovers prowadzą w lidze, mając o jeden lub dwa mecze mniej od konkurencji. W LKE potrzebują 5 punktów rankingowych do wyprzedzenia Legii.
• Łotwa – teoretycznie wyprzedzić Legię może także RFS. Nawet jeżeli mu się to uda, aktualnie liderem ligi łotewskiej jest Valmiera z siedmioma punktami przewagi nad aktualnym mistrzem.

Podsumowując: z krajów wiosna-jesień mamy aktualnie 4 korzystnych liderów w 5 ligach. Gdyby udało się taki stan utrzymać na koniec roku i nastąpiłyby przesunięcia klubów z II do III rundy, brakowałoby już tylko trzech niespodzianek w 11 ligach. Nie jest to dużo, ale wiele z tych lig ma bardzo mocnych faworytów do zdobycia tytułu, wysoko notowanych w rankingu. Dlatego tak ważne byłoby to, aby tych kilka lig, grających w ujęciu rocznym, potoczyło się po naszej myśli. Nie można też lekceważyć znaczenia wyników Žalgirisu i innych klubów grających w fazie grupowej LKE.

W eliminacjach LKE Legia byłaby prawdopodobnie rozstawiona w II i III rundzie, w IV już nie.

Lech Poznań – 7,500

Q1 LM	Poz.	Klub	Kraj	2022/23	Ranking	Różnica
1	30	Dinamo Zagrzeb	Cro	4	52,000	47
2	40	København	Den	4	37,500	33
3	48	Galatasaray	Tur	0	31,500	27
4	55	Malmö	Swe	3	25,500	21
5	59	Maccabi Tel Awiw	Isr	2,5	24,000	19
6	65	Qarabaǧ	Aze	3	22,000	17
7	66	CFR Cluj	Rou	2,5	22,000	17
	69	İstanbul Başakşehir	Tur	2,5	21,500	17
	71	Midtjylland	Den	3	20,500	16
8	75	Łudogorec	Bul	3	19,000	14
9	77	Sheriff	Mda	3	18,500	14
10	80	Ferencváros	Hun	3	18,000	13
	86	Fenerbahçe	Tur	3	16,000	11
11	93	Slovan Bratysława	Svk	2,5	15,000	10
12	94	BATE	Blr	1,5	15,000	10
13	95	APOEL	Cyp	2,5	14,500	10
14	97	Astana	Kaz	1,5	14,000	9
	98	Beşiktaş	Tur	0	14,000	9
	102	Hapoel Beer Szewa	Isr	2,5	13,500	9
	103	Apollon Limassol	Cyp	2,5	13,500	9
	105	CSKA Sofia	Bul	2,5	13,000	8
	106	Fehérvár	Hun	2,5	12,500	8
	110	Rijeka	Cro	1,5	11,500	7
	111	Maccabi Hajfa	Isr	4	11,000	6
15	112	HJK	Fin	3	11,000	6
	113	FCSB	Rou	2,5	11,000	6
	118	Spartak Trnawa	Svk	2	10,500	6
16	119	Flora Tallinn	Est	1	10,500	6
	126	Omonia	Cyp	3	10,000	5
17	128	Dudelange	Lux	2,5	10,000	5
18	129	Riga FC	Lva	2	10,000	5
19	130	Sūduva	Ltu	1,5	10,000	5
	135	Žalgiris Wilno	Ltu	2,5	9,500	5
20	136	Maribor	Svn	2,5	9,500	5
	137	Brøndby	Den	2	9,500	5
	138	KuPS	Fin	2	9,500	5
21	139	Shkëndija	Mkd	2	9,500	5
	145	AEK Larnaka	Cyp	3	9,000	4
	146	Sivasspor	Tur	2,5	9,000	4
22	147	Shamrock Rovers	Irl	2,5	9,000	4
	148	Hajduk Split	Cro	2,5	9,000	4
	149	CS U Craiova	Rou	2,5	9,000	4
	150	Neftçi	Aze	2	9,000	4
	151	Kajrat	Kaz	1,5	9,000	4
23	152	TNS	Wal	1,5	9,000	4
	153	Olimpija Ljubljana	Svn	1,5	9,000	4
	154	Trabzonspor	Tur	3	8,500	4
24	155	Linfield	Nir	2,5	8,500	4
25	157	Zrinjski	Bih	2,5	8,500	4
	158	DAC Dunajská Streda	Svk	2	8,500	4
26	159	Lincoln	Gib	1,5	8,500	4
	160	Dundalk	Irl	0	8,500	4
	162	Szachtior Soligorsk	Blr	2	8,000	3
27	163	KI Klaksvik	Fro	2	8,000	3
	164	Osijek	Cro	1,5	8,000	3
28	165	Alaszkert	Arm	1	8,000	3
	166	Anorthosis	Cyp	0	8,000	3
29	168	Lech	Pol	2,5	7,500
	185	RFS	Lva	2,5	6,500
	187	Pjunik	Arm	2,5	6,500
	199	Djurgården	Swe	2,5	6,000
	256	Silkeborg	Den	2,5	4,925
	353	Ballkani	Kos	2,5	2,500

W tym sezonie to Lech jest klubem, który jako jedyny może w znaczący sposób poprawić swój współczynnik i rozstawienie. Na początek jednak trzeba się skupić na podstawach podstaw, czyli rozstawieniu już w I rundzie el. LM.

Współczynnik Lecha wzrósł z 6,000 do 7,500, ale to nie oznacza, że w tej rundzie sytuacja jest już wyjaśniona na jego korzyść. Wystarczy spojrzeć, w ilu ligach jest co najmniej jeden lepszy zespół. W porównaniu z II rundą nie bierzemy tu pod uwagę mistrzów Grecji, Czech i Norwegii, a i tak mamy aż 28 takich lig.

W I rundzie el. LM rozstawionych jest 17 klubów (lub mniej, jeżeli nastąpią przesunięcia). Dlatego w skrajnie pesymistycznym scenariuszu rozstawienie daje właśnie 17. miejsce (pierwsza kolumna). Aby je osiągnąć, Lech musiałby zdobyć co najmniej 5 punktów i nie dać się wyprzedzić Žalgirisowi, Shamrock Rovers i tak dalej. Przypominam, że punktowanie Lecha liczymy tak, jakby miał współczynnik równy 5,000. Po zdobyciu trzech punktów (przy dwóch za zwycięstwo, jednym za remis) będzie miał 8,000, pięciu – 10,000 i tak dalej.

Jak zwykle każdy punkt może być bardzo istotny. Jeżeli nawet Lechowi nie udałoby się wyprzedzić Dudelange, to może to zrobić w stosunku do innych klubów i poprawić swoją sytuację. Nawet trzy punkty  to już wyprzedzenie najwyżej notowanych klubów Wysp Owczych i Armenii (tak, niezmiennie trzeba pamiętać, że o takim poziomie mówimy). Kolejny punkt to byłoby wyprzedzenie wielu kolejnych zespołów, „z głowy” byłyby co najmniej cztery kolejne ligi. Nawet przeciętne wyniki Lecha w fazie grupowej LKE są w stanie przesunąć go o sześć miejsc w stronę rozstawienia, a jest to stawka, którą ciężko bagatelizować.

Lech nie musi, ale może liczyć na analogiczne udogodnienia jak w przypadku Legii:

1. Jeżeli wystąpią przesunięcia związane ze zdobywcą LM, w I rundzie nie zagrają mistrzowie Danii i Chorwacji,
2. Zawieszenie Rosji spowodowałoby brak także mistrzów Turcji i Cypru,
3. Dobrze by było, aby nie wyprzedził go żaden z innych klubów będących w grze,
4. Pozostawałoby liczenie na korzystne rozstrzygnięcia w innych ligach.

Ligi wiosna-jesień:

• Szwecja – podobnie jak Legia, korzystny byłby brak mistrzostwa dla Malmö lub Djurgården. W przypadku tego drugiego klubu jest większe ryzyko, że wyprzedziłoby w rankingu Lecha niż Legię, ale Lech ma możliwość się przed tym obronić.
• Białoruś – dla Lecha, oprócz BATE, niekorzystne byłoby także mistrzostwo Szachtiora Soligorsk, ale może go wyprzedzić, zdobywając trzy punkty rankingowe.
• Kazachstan – Lech oprócz Astany musiałby patrzeć na Kajrat, który teoretycznie też jest w grze o mistrzostwo (traci 8 punktów do lidera). Tę część problemu można załatwić poprzez zdobycie 4 punktów rankingowych.
• Finlandia – znów mamy dwa lepsze zespoły, oprócz HJK także KuPS. Tu poprzeczka podniesiona o kolejny punkt, więc aktualnego lidera Veikkausliigi Lech może wyprzedzić w rankingu, zdobywając 5 punktów.
• Litwa – Žalgiris znajduje się w rankingu wyżej od Lecha, więc nie tylko trzeba liczyć, że za wiele nie zdobędzie, ale i zdobyć o 5 punktów więcej od niego. Sūduva realnie już nie liczy się w grze o mistrzostwo.
• Irlandia – znów widzimy dwa lepsze kluby od Lecha. Z pierwszej trójki w Irlandii korzystne jest zatem tylko mistrzostwo Derry City, chyba że Lechowi udałoby się zdobyć co najmniej 4 punkty. To by wystarczyło do wyprzedzenia Dundalk, a Shamrock Rovers – tylko, gdyby oni nie zdobyli więcej niż 2.
• Łotwa – RFS jest realniejszym zagrożeniem dla Lecha niż Legii, ale sytuacja w lidze łotewskiej pozostaje korzystna z naszego punktu widzenia. W porównaniu z Legią jest o tyle trudniej, że Lecha nie urządzałoby także mistrzostwo Riga FC.
• Wyspy Owcze – KI Klaksvik zmierza po kolejny tytuł, straciwszy punkty w raptem dwóch meczach na 21 (były to zresztą remisy). Tutaj nie ma innego wyjścia niż po prostu zdobyć te trzy punkty rankingowe potrzebne do wyprzedzenia.
• Estonia – w dzisiejszych derbach Tallinna górą była Flora, a to oznacza, że ma już 10 punktów przewagi nad Levadią. Lech oczywiście może wyprzedzić Florę w rankingu, ale po drodze wyprzedziłby też wiele innych klubów i samo to powinno mu wystarczyć do rozstawienia.

Bilans korzystnych sytuacji w ligach wiosna-jesień to obecnie 3/9, ale można go poprawić o kilka miejsc, i to nie oglądając się na nikogo. Już 3-4 punkty znacząco przybliżyłyby Lecha do rozstawienia, 5 i więcej to pewność lub blisko pewności.

Jeżeli Lech zapewni sobie rozstawienie w I rundzie, teoretycznie będzie można pomyśleć o II. Nie zapewni go sobie jednak tej jesieni. W fazie grupowej może zdobyć maksymalnie 14 punktów (12 za zwycięstwa i 2 za wygranie grupy). Patrząc na tabelę Legii, do 10. Molde brakuje mu właśnie 14 punktów.

W eliminacjach LKE Lech z obecnym współczynnikiem raczej byłby rozstawiony w II rundzie i nierozstawiony w III. Szacowanie jest tu nieco trudniejsze, ale wejście na poziom 9-10 punktów dałoby mu szansę na rozstawienie w III rundzie. W IV prawdopodobnie ciężko o czymkolwiek myśleć bez co najmniej 14-15 punktów.

Raków Częstochowa – 5,000

Tu powoli można kończyć czytać. Widzimy, że Lech, będący o 72 pozycje wyżej w rankingu, będzie mieć problem z rozstawieniem w I rundzie el. LM, jeżeli nie zdobędzie kilku punktów w fazie grupowej. Raków takiej możliwości nie będzie mieć, musiałby zatem patrzeć na wszystkie pozostałe ligi, których mistrzowie biorą udział w I rundzie. Matematycznie rozstawienie jest możliwe, ale realnie nie powinno być aż tylu niespodzianek. Tu, odwrotnie niż w przypadku Legii i Lecha, ligi wiosna-jesień mogą zakończyć temat zamiast go podtrzymać.

Raków nie ma też korzystnej sytuacji w II rundzie el. LKE. Gdyby sezon zakończył się teraz, może sytuacja byłaby stykowa. Raków zostanie jednak wyprzedzony przez kilka klubów i kto wie, czy nie będzie to decydujące. Nie chodzi tu o tych, którzy grają, bo takich jest bardzo mało (tylko Silkeborg i Ballkani), a o kluby z minimalnymi współczynnikami, które będą korzystać na wzroście ich współczynnika krajowego.

Poz.	Klub	Kraj	2018/19	2019/20	2020/21	2021/22	2022/23	Razem
240	Raków	Pol	0	0	0	2,5	2,5	5,000
251	Panathinaikos	Gre	0	0	0	0	2	4,945
252	OFI	Gre	0	0	1,5	0	0	4,945
253	Atromitos	Gre	1,5	2	0	0	0	4,945
254	Asteras	Gre	1,5	0	0	0	0	4,945
255	Lokomotiva Zagrzeb	Cro	0	0	2	0	0	4,930
256	Silkeborg	Den	0	0	0	0	2,5	4,925
257	Viborg	Den	0	0	0	0	2,5	4,925
258	Aarhus	Den	0	0	1,5	1,5	0	4,925
259	SonderjyskE	Den	0	0	2	0	0	4,925
260	Esbjerg	Den	0	1,5	0	0	0	4,925
261	Nordsjaelland	Den	2	0	0	0	0	4,925

Pozwoliłem sobie na okrojenie wycinka tylko do klubów z tych krajów, które rzeczywiście są bardzo blisko Rakowa. Teoretycznie można liczyć na zero lub jeden punkt Dinama Zagrzeb w LM lub nawet Olympiakosu w LE, ale wystarczą dwa (za zwycięstwo lub dwa remisy) i kluby z tych krajów wyprzedzą Raków. Dania to trochę inna sytuacja. Strata niby większa, ale minimalnie, a do tego trzy kluby w grze.

Dalej w rankingu są kluby z Izraela czy Turcji. Znając ich możliwości, wcale nie jest wykluczone, że ci, co są w grze, wywindują minimalny współczynnik ponad poziom 5 punktów. Między innymi Lech może ten proces wstrzymać lub chociaż spowolnić, jeżeli będzie punktował przeciwko Hapoelowi Beer Szewa.

Podsumowując, rozstawienie Rakowa może w przyszłym roku w ogóle się nie zmienić, to znaczy może nadal go nie być. Przy sporej dozie szczęścia mogłoby się pojawić w II rundzie el. LKE, a w I rundzie el. LM, realnie rzecz ujmując, nie powinno być możliwe.

Piast Gliwice – 3,500

Jego sytuacja jest identyczna jak pozostałych polskich klubów. Zresztą miejmy nadzieję, że wkrótce współczynnik minimalny wzrośnie na tyle, że będzie on wykorzystywany także przez Piasta.

Pozostałe polskie kluby – 3,300

Sytuacja jest bardzo prosta – nie będą rozstawione ani w I rundzie el. LM, ani w II rundzie el. LKE. Mało tego, w tych rundach prawdopodobnie znalazłyby się pod sam koniec zestawienia.

Trzeba brać pod uwagę, że co najmniej jeden taki klub będzie reprezentował Polskę w europejskich pucharach w przyszłym roku. Nawet gdyby czwartym klubem miał być Piast (przy trójce Legia, Lech, Raków), jego sytuacja, jak wspomniałem, jest identyczna jak tych o współczynniku 3,300. Możemy śledzić ich ruch w rankingu tylko w formie ciekawostki, a wygląda to obecnie tak:

Poz.	Klub	Kraj	2018/19	2019/20	2020/21	2021/22	2022/23	Razem
312	Velež	Bih	0	0	0	2	1,5	3,500
313	Valmiera	Lva	0	0	1	1	1,5	3,500
314	Racing Union	Lux	1	0	0	1	1,5	3,500
315	Ružomberok	Svk	0	1	1	0	1,5	3,500
316	Sfintul Gheorghe	Mda	0	0	1,5	1	1	3,500
317	KR Reykjavik	Isl	0	1	1,5	0	1	3,500
318	Žilina	Svk	0	0	1	2,5	0	3,500
319	Kesla	Aze	1	0	1	1,5	0	3,500
320	Coleraine	Nir	1	0	1,5	1	0	3,500
321	NSI Runavik	Fro	1	0,5	1	1	0	3,500
322	Piast	Pol	0	1,5	2	0	0	3,500
323	Torpedo Kutaisi	Geo	2,5	1	0	0	0	3,500
324	Trenčin	Svk	2,5	0	0	0	0	3,350
325	Pogoń	Pol	0	0	0	1,5	1,5	3,300
326	Lechia	Pol	0	1,5	0	0	1,5	3,300
327	Śląsk	Pol	0	0	0	2	0	3,300
328	Cracovia	Pol	0	1	1	0	0	3,300
329	Jagiellonia	Pol	2	0	0	0	0	3,300
330	Górnik	Pol	1,5	0	0	0	0	3,300

Każde zwycięstwo Lecha to 0,1 dla naszych klubów, a remis to 0,05. Dwa zwycięstwa pozwolą zrównać się z kilkunastoma klubami. Jeżeli osiągnięty zostanie poziom 3,550, na tym prawdopodobnie awanse się skończą. Dalsza droga to albo wyprzedzenie klubów analogicznie do krajów w rankingu krajowym (słowackich, węgierskich itd.), albo zbliżenie się do poziomu 4,000, co jednak wymaga aż siedmiu zwycięstw. Bardziej realne i wcale niewygórowane, jeżeli chodzi o oczekiwania, byłoby zatem chociaż to 3,500-3,550.

Podsumowanie

Z rozstawieniem nadal jest źle. Legia straciła już bardzo dużo ze swojego dawnego współczynnika, w tej chwili ciężko jej myśleć o rozstawieniu w kluczowych rundach. Lech może w tym sezonie zmienić dużo na plus, ale wciąż mówimy o początkowych fazach, na pewno jeszcze nie tych decydujących. Raków ma za sobą dopiero dwa sezony w Europie i prawdopodobnie do niczego mu to jeszcze nie wystarczy. Pozostali tak naprawdę nadal są na poziomie zerowym i, podobnie jak Raków, więcej mają sezonów pustych niż punktowanych. Dopóki to się nie zmieni, nadal będzie ryzyko trudnych losowań na samym starcie sezonu.