Grozi nam sezon bez rozstawienia

Druga część podsumowania rankingu klubowego, czyli rozstawienia na sezon 2022/23.

W zeszłym roku pojawienie się rozstawień na nowy sezon już w grudniu, zostało nieźle przyjęte. Wydaje się, że nawet na tym etapie sezonu można w nich już coś ciekawego zobaczyć. Dlatego dziś nie tylko wpis, ale i schemat z rozstawieniami.

Schemat znajduje się tutaj. Jego podstawowe założenia to brak przesunięć (dopóki wiosną sytuacja trochę się nie wyklaruje i będzie można powoli ich dokonywać) i awanse według współczynników z wyjątkiem III rundy el. LE rundy niemistrzowskiej (aby lepiej odwzorować rozstawienie tych drużyn po spadku do IV rundy eliminacji LKE). Te same założenia obowiązują w tabelach we wpisie, stosowanych do liczenia rozstawienia polskich drużyn. Zawierają one stan aktualny, ale i możliwe zmiany na lepsze lub gorsze.

Legia Warszawa – 12,500

W trakcie sezonu wyprzedziła Anderlecht, Fehérvár, Wolfsberger AC, Sūduvę, Östersund i Lugano. Sama została wyprzedzona przez Slovana i Vitesse, a oprócz tego mogą to jeszcze zrobić Bodø/Glimt (12,000), Randers (7,000) oraz kluby z minimalnym współczynnikiem. Najbliżej są francuskie, które mają po 11,216 punktu. Bodø/Glimt potrzebuje punktu, Randers – sześciu punktów, a kluby francuskie – zdobycia przez Francję jeszcze co najmniej 6,5 punktu do rankingu krajowego.

Czy to wszystko będzie mieć znaczenie w przyszłym sezonie? Nietrudno stwierdzić, że w eliminacjach Ligi Mistrzów nie, więc przynajmniej latem współczynnik Bodø/Glimt, mistrza Norwegii, nie będzie wpływać na sytuację Legii. Wciąż pozostaje jednak ścieżka przez Puchar Polski do eliminacji Ligi Konferencji Europy. W nich byłaby rozstawiona w rundach I-II i prawdopodobnie również w III. Niestety, granica rozstawienia w IV rundzie może znajdować się na podobnym poziomie jak w tym sezonie. Teraz jest to 17,500. W tym roku ostatnim rozstawionym przez pewien czas było Rennes (19,000), a w trakcie sezonu na to miejsce wskoczył Partizan Belgrad (18,000), a potem Hapoel Beer Szewa (17,500).

Startujący od IV rundy lub rozstawieni w III rundzie
Klub	Start	Kraj	Ranking	Min	Max
Barcelona	Q4	Esp	108,000	17,971
Tottenham	Q4	Eng	83,000	19,956
Basel	Q2	Sui	55,000	5,935
Crvena zvezda	Q2	Srb	44,000	6,375
Young Boys	Q2	Sui	37,000	5,935
CSKA Moskwa	Q2/Q3	Rus	33,000	6,856
Viktoria Pilzno	Q2	Cze	31,000	5,280
Gent	Q2/Q3	Bel	27,500	6,120
FK Krasnodar	Q2/Q3	Rus	26,500	6,856
Maccabi Tel Awiw	Q2	Isr	24,500	4,825
PAOK	Q2	Gre	21,000	5,340
Astana	Q2	Kaz	20,500
AEK Ateny	Q2	Gre	20,000	5,340
Molde	Q2	Nor	19,000
Zoria	Q2/Q3	Ukr	18,000	6,360
FCSB	Q2	Rou	17,500	3,430
BATE	Q2	Blr	17,500
Rapid Wiedeń	Q2/Q3	Aut	16,000	7,570
Rijeka	Q2	Cro	15,000	5,330
Fiorentina	Q4	Ita	14,580	14,580
Union Berlin	Q4	Ger	14,156	14,156
Vitesse	Q2/Q3	Ned	14,000	8,860
Hapoel Beer Szewa	Q2	Isr	14,000	4,825
Sparta Praga	Q2	Cze	13,500	5,280
Anderlecht	Q2/Q3	Bel	11,500		38,500
Fehérvár	Q2	Hun	11,500		15,500
Lens	Q4	Fra	11,149		110,000
CSKA Sofia	Q2	Bul	10,500		23,000
Estoril	Q2/Q3	Por	10,009		78,000
Portimonense	Q2/Q3	Por	10,009		56,000
Nierozstawieni w I, II lub III rundzie
Twente	Q2/Q3	Ned	8,860		81,500
Spartak Trnawa	Q1	Svk	8,500		13,000
Anorthosis	Q2	Cyp	8,000		18,000
Osijek	Q2	Cro	8,000		49,500
Olimpija Ljubljana	Q2	Svn	7,750		14,000
Austria Klagenfurt	Q2/Q3	Aut	7,570		70,000
Randers	Q2	Den	7,000		39,500
Neftçi	Q2	Aze	7,000		25,000
Dundee United	Q2/Q3	Sco	6,820		39,250
Motherwell	Q2/Q3	Sco	6,820		33,000
Čukarički	Q2	Srb	6,375		24,500
Worskła	Q2/Q3	Ukr	6,360		71,000
Adana Demirspor	Q2	Tur	5,380		33,000
Hatayspor	Q2	Tur	5,380		31,000
Panathinaikos	Q2	Gre	5,340		41,000
Aalborg	Q2	Den	5,315		19,000
Slovácko	Q2	Cze	5,280		49,000
Pafos	Q2	Cyp	5,275		14,000
Petrocub	Q1	Mda	4,500		22,500
Voluntari	Q2	Rou	3,430		19,500
Spadkowicze z eliminacji LE
Dynamo Kijów	Q2 LM (l)	Ukr	44,000	6,360
FC København	Q2 LM (l)	Den	39,500	5,315
Celtic	Q2 LM (l)	Sco	33,000	6,820
Sturm Graz	Q2 LM (l)	Aut	7,570		34,000
Konyaspor	Q2 LM (l)	Tur	5,380		14,500
İstanbul Başakşehir	Q3 LE (l)	Tur	25,000	5,380

Powyższa tabela to uproszczone zestawienie miejsc, które mogą zająć kluby z poszczególnych krajów, gdzie są kluby z wyższym współczynnikiem lub mogą takie być (wejść w miejsce niżej rozstawionego). Pierwsza część to zespoły startujące od IV rundy el. LKE lub rozstawione w III rundzie el. LKE (rozstawione według stanu na dziś, a niekoniecznie z zagwarantowanym rozstawieniem). Druga część to zespoły, które są obecnie nierozstawione w którejś z rund I-III el. LKE, ale w ich miejsce mogą wejść kluby lepsze od Legii. Trzecia część to zespoły, które mogą spaść do IV rundy el. LKE z III rundy el. LE (niemistrzowskiej). Są one rozstawione według wyższego współczynnika z pary, więc nawet jeżeli spadną tam niżej notowane zespoły (w tym sezonie tak było np. z Jabloncem), to i tak będą wcześniej rozstawione na podstawie współczynnika swojego rywala.

W IV rundzie el. LKE rozstawionych będzie 17 zespołów. Już 4 miejsca będą zajęte przez kluby z czołowej czwórki rankingu krajowego – w każdej z tych lig minimalny współczynnik wynosi więcej niż 12,500. Kolejnym takim krajem może być Francja, która wiosną ma komplet klubów w grze (sytuacja opisana powyżej).

Dodatkowo Astana, Molde i BATE są już pewne udziału w LKE, ale od II rundy.

Aktualnie Legii brakowałoby aż dziewięciu miejsc do rozstawienia (o ile w ogóle weszłaby do eliminacji). Musiałaby więc liczyć na aż tyle korzystnych zmian w innych ligach, a do tego na to, że wyżej notowane kluby nie zajmą miejsc dających grę w LKE lub spadek do IV rundy (czyli znajdą się w ścieżce mistrzowskiej el. LM, IV rundzie el. LE, fazie grupowej LM/LE lub poza pucharami).

Widać, że rozstawienie jest bardzo daleko. W niektórych krajach wyżej notowane kluby po prostu będą musiały wejść do eliminacji LKE, bo do eliminacji LM wejdzie ktoś silniejszy, a na wypadnięcie poza czołową czwórkę/piątkę same będą za mocne. Takim przypadkiem jest np. Crvena zvezda, która raczej zajmie miejsce pucharowe w Serbii, a nawet gdyby zdobyła mistrzostwo, to w jej miejsce w LKE zagrałby Partizan, który też jest wyżej notowany od Legii.

Czy da się w ogóle wyjść cało z tej sytuacji? Obecnie wydaje się, że sam awans do eliminacji LKE będzie sukcesem dla Legii. Jeżeli chce liczyć na rozstawienie w IV rundzie, to trzeba by to pewnie rozłożyć na dwa etapy. Najpierw musiałoby dojść do 4-5 korzystnych zmian w ligach europejskich. W kilku miejscach mimo wszystko powinno to być możliwe. Druga część jest taka, jak w tym sezonie w przypadku pary Hapoel – Śląsk, czyli odpadanie wyżej notowanych zespołów już w trakcie sezonu. To jednak musiałoby się stać najpóźniej w II rundzie, bo losowanie IV rundy jest przed rozegraniem III. Aktualnie w II rundzie jest 17 zespołów wyżej notowanych od Legii.

Warto przypomnieć, że w przypadku zwycięstwa ze Spartakiem, współczynnik Legii wynosiłby 16,500 i do rozstawienia brakowałoby jej obecnie nie dziewięciu, a dwóch miejsc.

Lech Poznań – 6,000

W tym sezonie nie wyprzedził nikogo, bo nie miał jak – nie grał w pucharach. Ma jednak najbardziej interesującą sytuację. Jego rozstawienie jest nierozstrzygnięte zarówno w I rundzie el. LM (jeżeli będzie mistrzem), jak i w II rundzie el. LKE. Niestety w tej pierwszej nieco brakuje.

ROZSTAWIENI
#	Aktualny lider	Kraj	Ranking	Słabszy/lepszy zespół	Ranking	Kolejka	Różnica
1	Dinamo Zagrzeb	Cro	49,500	Gorica (5.)	5,330	20/36	11 pkt
2	Olympiakos Pireus	Gre	41,000	Panathinaikos (4.)	5,340	15/36	18 pkt
3	Qarabaǧ	Aze	25,000	Qabala (2.)	3,500	14/28	7 pkt
4	Malmö	Swe	23,500	liga zakończona
5	Łudogorec	Bul	23,000	Czerno More (3.)	3,900	19/36	10 pkt
6	Sheriff	Mda	22,500	Petrocub (2.)	4,500	19/28	2 pkt
7	CFR Cluj	Rou	19,500	Voluntari (3.)	3,430	21/40	20 pkt
8	Ferencváros	Hun	15,500	Kisvárda (2.)	3,275	17/33	1 pkt
9	Maribor	Svn	14,000	Koper (2.)	3,000	20/36	1 pkt
10	Slovan Bratysława	Svk	13,000	Ružomberok (3.)	3,125	19/32	11 pkt
11	Bodø/Glimt	Nor	12,000	liga zakończona
12	TNS	Wal	8,500	Newtown (2.)	1,100	17/38	12 pkt
13	Dudelange	Lux	8,500	Progrès (2.)	5,500	15/30	1 pkt
14	HJK	Fin	8,500	liga zakończona
15	Žalgiris Wilno	Ltu	8,000	liga zakończona
16	Lincoln	Gib	7,250	Europa FC (2.)	4,500	7/21	3 pkt
17	Maccabi Hajfa	Isr	7,000	Bnei Sakhnin (3.)	4,825	13/36	11 pkt
NIEROZSTAWIENI
#	Aktualny lider	Kraj	Ranking	Słabszy/lepszy zespół	Ranking	Kolejka	Różnica
18	Shamrock Rovers	Irl	7,000	liga zakończona
19	Linfield	Nir	7,000	Cliftonville (2.)	2,000	19/38	1 pkt
20	Zrinjski	Bih	7,000	Tuzla City (2.)	1,825	19/33	12 pkt
21	FC Zürich	Sui	7,000	Servette (5.)	5,935	18/36	15 pkt
22	Szachtior Soligorsk	Blr	6,250	liga zakończona
23	Sutjeska	Mne	6,250	Dečić (2.)	1,000	19/36	8 pkt
24	KÍ Klaksvík	Fro	6,250	liga zakończona
25	Lech	Pol	6,000
26	Hibernians	Mlt	5,500	wszystkie kluby mają niższy ranking
27	Ararat-Armenia	Arm	5,000	Alaszkert (5.)	8,000	13/32	19 pkt
28	zwycięzca rundy wstępnej	Est, Smr, And, Isl	4,750	maksymalny ranking: 5,500 (FC Santa Coloma), aktualnie 4,750 (Levadia)
29	Toboł	Kaz	4,500	liga zakończona
30	Shkupi	Mkd	4,500	Shkëndija (3.)	9,000	18/33	8 pkt
31	RFS	Lva	4,000	liga zakończona
32	Dinamo Batumi	Geo	3,250	liga zakończona
33	KF Tirana	Alb	2,750	KF Laçi (3.)	6,000	14/36	6 pkt
34	Gjilani	Kos	1,633	wszystkie kluby mają niższy ranking

W zakończonych już ligach grających systemem wiosna-jesień, jest siedmiu mistrzów lepszych od Lecha. Jednocześnie wiadomo, że będzie co najmniej sześć zespołów słabszych – trzech wyłonionych mistrzów, po jednym niewiadomym z Malty i Kosowa (bez znaczenia, kto nim będzie) oraz zwycięzca rundy wstępnej.

Teoretycznie więc sytuacja jest z gatunku 50 na 50. Jednak obecnie Lech traci osiem miejsc do pozycji dającej rozstawienie. Potrzebuje zatem łącznie ośmiu korzystnych zmian w 17 ligach, lub więcej, jeżeli w którejś z trzech (Armenia, Macedonia Północna, Albania) dojdzie do niekorzystnej zmiany.

Niestety eliminacje LM to takie miejsce, w którym często widzimy te same zespoły i potrafią one mieć wyraźną przewagę w lidze już na tym etapie sezonu. Nierzadko jest to różnica dwucyfrowa. A nawet jeżeli ligi nie wygrają wieloletni dominatorzy, to mogą się tam znaleźć inne zespoły, lepsze od Lecha, tak że słabszych trzeba szukać w okolicach 4-5 miejsca.

Dodatkowo może dojść do sytuacji, w której mistrz Szwajcarii, nawet taki jak Servette lub Grasshopper, może być wyżej notowany od Lecha. Stanie się tak, jeżeli Basel w 1/8 finału LKE wygra jeden mecz lub zremisuje dwa. Wtedy współczynnik minimalny klubów szwajcarskich będzie wynosił co najmniej 6,035.

To wszystko może zostać poprawione o jedną pozycję, jeżeli zdobywca LM 2021/22 zakwalifikuje się do fazy grupowej LM 2022/23 przez swoją ligę. Wtedy, w wyniku zwolnienia miejsca w fazie grupowej dojdzie do przesunięć w eliminacjach, przez co mistrzowie Chorwacji i Szwajcarii zagrają od II rundy eliminacji LM, a w I rundzie rozstawionych będzie 16 zespołów.

Należy przypomnieć, że w eliminacjach LE, a także LKE ścieżki mistrzowskiej, rozstawienie nie odbywa się według współczynników. Wygląda to tak:

• III runda eliminacji LE (mistrzowska) – wolne losowanie bez rozstawień,
• IV runda eliminacji LE (wspólna) – podział na cztery grupy, mistrzowie mogą grać z innymi mistrzami lub z zespołami startującymi w tej rundzie,
• II i IV runda eliminacji LKE (mistrzowska) – rozstawienie na podstawie rundy, w której dany zespół odpadł,
• III runda eliminacji LKE (mistrzowska) – wolne losowanie bez rozstawień.

Interesująca jest również sytuacja Lecha w II rundzie eliminacji LKE, gdyby w niej wystąpił. Aktualnie brakuje mu dwóch miejsc do rozstawienia (KF Laçi jest wyżej z uwagi na lepszy wynik w tym sezonie), ale to jest najbardziej rozbudowana ze wszystkich rund – gra tu 90 zespołów, z których domyślnie 54 zaczyna od niej rywalizację w pucharach, a kolejne 36 awansuje z I rundy (gdzie grają 72 zespoły, więc to tylko zwiększa liczbę możliwości). Do tego dochodzą możliwe przesunięcia. Żeby już nie przeładowywać wpisu tabelami i różnymi scenariuszami, na razie ta runda nie jest dokładnie rozpisana. Jeżeli będzie trzeba wrócić do tego wiosną, to na pewno to zrobię.

Piast Gliwice – 3,500

Ma bardzo podobną sytuację do pozostałych polskich klubów, o których więcej poniżej. Może jedynie być trochę bliżej rozstawienia w I rundzie el. LKE.

Pozostałe polskie kluby – 3,175

Według stanu na koniec 19. kolejki (i założeniu, że Puchar Polski wygrywa najwyżej notowany zespół – prowizorycznie u nas byłby to Lech), zespołami w LKE byłyby Pogoń, Raków i Radomiak. Jeżeli w miejsce kogoś z nich wejdzie Lechia, Śląsk, Wisła Płock czy ktokolwiek inny oprócz Lecha, Piasta i Legii, i tak będzie miał współczynnik 3,175.

Te kluby nie mają żadnych szans na rozstawienie w I rundzie eliminacji LM w przypadku zdobycia mistrzostwa. Z samego rankingu krajowego wynika, że lepszych byłoby co najmniej 10 mistrzów, a do tego dochodzą wyłonieni mistrzowie z lig wiosna-jesień. Według stanu obecnego, taki mistrz Polski byłby jednym ze słabszych zespołów w stawce pod względem współczynnika.

ROZSTAWIENI
Klub	Kraj	Ranking	Min	Max
Sūduva	Ltu	10,000
Flora	Est	9,750
Shkëndija	Mkd	9,000	1,400
Spartak Trnawa	Svk	8,500	3,125
Riga FC	Lva	8,000
Olimpija Ljubljana	Svn	7,750	3,000
KuPS	Fin	7,500
Fola	Lux	7,500	1,750
FK Sarajewo	Bih	7,250	1,825
Budućnost Podgorica	Mne	7,000	1,000
Dinamo Tbilisi	Geo	6,500
Dunajská Streda	Svk	6,500	3,125
Vaduz	Lie	6,500	6,500
KF Laçi	Alb	6,000	1,600
Progrès	Lux	5,500	1,750
FK Kukësi	Alb	5,500	1,600
Drita	Kos	5,000	1,633
B36	Fro	4,750
Petrocub	Mda	4,500	2,150
FK Liepāja	Lva	4,500
Europa	Gib	4,500	1,083
Pjunik	Arm	4,250	1,625
Breidablik	Isl	4,000
HB	Fro	4,000
La Fiorita	Smr	4,000	2,250
Milsami	Mda	3,750	2,150
Žalgiris Kowno	Ltu	3,500
St Joseph’s	Gib	3,250	1,083
Crusaders	Nir	3,250	1,616
Raków	Pol	3,175
Pogoń	Pol	3,175
Radomiak	Pol	3,175
Ružomberok	Svk	3,125		13,000
Borac	Bih	3,000		7,000
Inter Turku	Fin	3,000
KR Reykjavik	Isl	3,000
NIEROZSTAWIENI
Tre Fiori	Smr	3,000		3,250
Saburtalo	Geo	3,000
Koper	Svn	3,000		5,500
Bravo	Svn	3,000		14,000
Sfintul Gheorghe	Mda	2,500		22,500
Vikingur	Fro	2,500
Homel	Blr	2,500		6,500
Sant Julià	And	2,250		5,500
Floriana	Mlt	2,250		5,500
Derry City	Irl	2,250
Birkirkara	Mlt	2,000		5,000
FK Panevezys	Ltu	2,000
Valmiera	Lva	2,000
Noah	Arm	2,000		8,000
Glentoran	Nir	2,000		7,000
Paide	Est	2,000		4,500
Cliftonville	Nir	2,000		3,750
FK Tuzla City	Bih	1,825		3,500
SJK	Fin	1,775
UNA Strassen	Lux	1,750		8,500
Llapi	Kos	1,633		4,250
Ballkani	Kos	1,633		5,000
Ararat	Arm	1,625		5,000
Sligo	Irl	1,625
St Patrick’s	Irl	1,625
Vllaznia	Alb	1,600		6,000
Dila	Geo	1,400
Akademija Pandev	Mkd	1,400		4,500
Makedonija	Mkd	1,400		3,000
Hamrun	Mlt	1,400		4,000
Newtown	Wal	1,100		8,500
Flint Town United	Wal	1,100		5,750
Glacis United	Gib	1,083		7,250
Dečić	Mne	1,000		6,250
OFK Petrovac	Mne	1,000		2,500
UE Santa Coloma	And	0,933		3,000

Tu wreszcie możemy mówić o szansach na rozstawienie. Nawet cztery niekorzystne zmiany nie zepchną naszego najniżej notowanego zespołu do grona nierozstawionych. Ewentualnie mogą pomóc też przesunięcia, które zresztą mogą dotyczyć zdobywcy Pucharu Polski lub wicemistrza Polski – jeżeli zwolni się miejsce w którejś z następnych rund eliminacji LKE, to właśnie nasz zespół będzie pierwszy w kolejce do przejścia do II rundy.

Tabela jest zbudowana na podobnej zasadzie jak ta Legii. W miejscach, gdzie może być zespół z wyższym lub niższym współczynnikiem, taki współczynnik jest wpisany, przy czym żaden zespół nie może się powtarzać, czyli np. dla Mołdawii tylko raz może wystąpić współczynnik Sheriffa (22,500).

Miejsc, w których mogą się pojawić lepsze zespoły, jest niestety jeszcze dużo. Na szczęście wiele z nich to mogą być przypadki, gdzie ten lepszy zespół i tak jest na tyle dobry, że zagra w eliminacjach LM zamiast LKE. Ewentualnie w drugą stronę, wyżej notowane zespoły mogą w ogóle nie zagrać w europejskich pucharach.

Obecnie nie jest to jeszcze moment, aby w każdej z tych lig analizować różnice punktowe, ale gdy dojdzie jeszcze kilka rozstrzygnięć, to będzie można jeszcze rozbić tę sytuację na czynniki pierwsze.

Przypomnienie – jeżeli polskie kluby znajdą się na granicy rozstawienia (część będzie rozstawiona, a część nie), to kolejność jest taka: Raków, Śląsk, Pogoń, Cracovia, Lechia, Jagiellonia, Górnik, Arka, pozostałe kluby.

Podsumowanie

Czy to ryzyko braku rozstawień już w I rundzie to całkowita katastrofa? Wizerunkowo tak, choć w praktyce nie jest to etap, w którym musi być ono aż tak ważne. W LKE aż tak dużej różnicy między rozstawionymi a nierozstawionymi nie ma. Dopiero w II rundzie wchodzi dużo więcej mocniejszych zespołów. W I rundzie różnicę stanowi przede wszystkim ogranie w pucharach – takie zespoły jak Sūduva, Flora, Riga, KuPS, Olimpija, Progrès itd. potrafiły już się pokazać w eliminacjach. Nierozstawione będą zespoły z mniejszym doświadczeniem pucharowym z ostatnich lat, ale to nie znaczy, że muszą być dużo słabsze.

Dodatkowo, przy trafieniu w I rundzie na rozstawiony zespół, może to być taki, który będzie też rozstawiony w II rundzie, co pozwoli uniknąć w niej silniejszego rywala. Przypadki takie, jak Raków trafiający jako nierozstawiony na Sūduvę, a jako rozstawiony na Rubin, mogą zdarzać się częściej. Choć w przyszłym roku niestety może to mieć miejsce w I i II rundzie, a nie w II i III. W tej chwili jednak i tak sporo wskazuje na to, że nasze kluby powinny być rozstawione chociaż w tej I rundzie.

Ważniejsze, aby Lech był rozstawiony w I rundzie el. LM, a Legia w IV rundzie el. LKE. Do tego jednak sporo brakuje, a nie ma też pewności, że te zespoły zagrają akurat w tych rozgrywkach (i czy Legia w ogóle zagra w pucharach). Obecnie więc na schemacie nasza gra w pucharach kończy się szybko, bo tak wychodzi na podstawie tych współczynników. Na szczęście one nie grają, a tylko pomagają lub nie. Dowiemy się za kilka miesięcy, czy pomogły i jak będziemy mogli ocenić swoje szanse na początku nowego sezonu.